W procesie dochodzenia należności istotną rolę odgrywa komornik sądowy, który działa na podstawie tytułu wykonawczego i w granicach uprawnień określonych w przepisach prawa. Jego zadaniem nie jest rozstrzyganie sporów, lecz egzekucja roszczeń już prawomocnie stwierdzonych, najczęściej na podstawie wyroków sądowych. Komornik sądowy jest funkcjonariuszem publicznym, co oznacza, że jego działania podlegają ścisłej kontroli i muszą być realizowane w sposób bezstronny, zgodny z procedurą i z poszanowaniem praw obu stron postępowania egzekucyjnego.
Na jakim etapie postępowania wierzyciel może skorzystać z pomocy komornika sądowego?
Zadaniem wierzyciela, który chce odzyskać zaległą należność, jest uzyskanie tytułu wykonawczego, czyli prawomocnego orzeczenia sądu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności. Dopiero na tej podstawie możliwe jest złożenie wniosku egzekucyjnego do komornika. Wierzyciel ma prawo wskazać sposoby egzekucji, na przykład z wynagrodzenia za pracę, rachunku bankowego, nieruchomości lub ruchomości dłużnika. Może również wnioskować o ustalenie majątku dłużnika, jeśli nie posiada informacji na temat jego sytuacji majątkowej. Komornik sądowy w Warszawie, na podstawie wniosku, podejmuje czynności mające na celu przymusowe wyegzekwowanie świadczenia.
Czynności komornika obejmują między innymi zajęcie rachunków bankowych, wynagrodzenia, emerytury, renty, wierzytelności z tytułu umów cywilnoprawnych, a także ruchomości i nieruchomości. Może również wystąpić do różnych instytucji, takich jak ZUS, urzędy skarbowe, banki, w celu pozyskania danych o majątku dłużnika. W określonych przypadkach komornik przeprowadza licytacje zajętych składników majątkowych, z których dochód przeznaczany jest na pokrycie długu oraz kosztów postępowania egzekucyjnego.
Jakie obowiązki i ograniczenia dotyczą komornika w toku egzekucji?
Komornik sądowy działa na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego oraz ustawy o komornikach sądowych. Jest zobowiązany do zachowania bezstronności i równego traktowania stron postępowania, tzn. zarówno wierzyciela, jak i dłużnika. Nie może przekraczać granic określonych we wniosku egzekucyjnym i nie ma uprawnień do samodzielnego podejmowania decyzji o sposobie egzekucji, jeśli wierzyciel nie wyraził zgody. Działania komornika są jawne i mogą być kontrolowane przez sąd, a dłużnik ma prawo składać skargi na czynności egzekucyjne.
